6. Verbonden partijen

Doel : de gemeente Noordenveld maakt deel uit van de gemeenschappelijke regeling (GR) Veiligheidsregio Drenthe (VRD). Deze GR is een wettelijke verplichting op basis van de Wet veiligheidsregio’s. De 12 Drentse gemeenten financieren gezamenlijk voor een groot deel de veiligheidsregio Drenthe. Naast de 12 Drentse gemeentelijke bijdragen wordt de VRD voor een (klein) deel gefinancierd vanuit een Brede Doeluitkering (BDUR) van het Rijk. De VRD behartigt de belangen van de Drentse gemeenten op het terrein van brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening in de regio. Daarnaast heeft de VRD de zorg voor een adequate samenwerking met de gemeenschappelijke meldkamer Noord Nederland. Ook is de VRD verantwoordelijk voor de gecoördineerde en multidisciplinaire voorbereiding op rampenbestrijding en crisisbeheersing.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : alle 12 Drentse gemeenten.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : het bestuur van de VRD is verantwoordelijk voor de brandweerzorg en rampen- en crisisbeheersing in Drenthe. Het algemeen bestuur bestaat uit alle Drentse burgemeesters. Een afvaardiging vanuit het algemeen bestuur vormt het dagelijks bestuur. Het veiligheidsbestuur wordt geadviseerd door het Directieoverleg Veiligheid. Hierin zitten de verantwoordelijke managers van de politie, GHOR en regionale brandweer, onder voorzitterschap van de coördinerende gemeentesecretaris.
Financieel belang : de gemeentelijke bijdrage is gekoppeld aan het component dat de gemeente via het gemeentefonds ontvangt voor brandweerzorg (OOV-nieuw). De huidige rijksbijdrage uit het gemeentefonds wordt gezien als een weerspiegeling van de daadwerkelijke kosten van gemeenten voor de brandweer en rampenbestrijding. Concreet betekent dit dat elke gemeente een gelijk aandeel aan inkomsten uit het gemeentefonds jaarlijks afdraagt aan de VRD. De bijdrage van de gemeente Noordenveld aan de VRD bedraagt voor 2023 € 1.662.000.
Eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2023: € 2.665.000;
• 31-12-2023: € 2.448.000.

Vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2023: € 25.569.000;
• 31-12-2023: € 27.003.000.

Begroot resultaat 2023 : € 0.
Risico’s : Als mogelijke risico’s worden door de VRD genoemd de toekomstige rechtspositie van de brandweervrijwilligers (dit kan meer gaan kosten), stijgende kosten in de aanschaf van het materieel van de brandweer (door voortschrijdende technische ontwikkelingen en veranderde wet- en regelgeving stijgen de kosten van het te vervangen materieel van de brandweer),  en stijgende kosten van het opleiden van een brandweermedewerker door inflatie, digitale verstoring en een waarschijnlijke verhoging van de ongevallenverzekering voor de medewerkers van de VRD.
De VRD heeft de algemene reserve verlaagt naar 2,5%. Het ongedekte deel van de risico's van de VRD, welke uitkomt op in totaal €2.025.000, moet bij de gemeenten in hun eigen weerstandscapaciteit worden verwerkt. Dit betekent voor Noordenveld een bedrag ad €118.580,-. Dit bedrag moet is meegenomen in de risicoparagraaf van de begroting 2023, en legt beslag op de algemene reserves.
Ontwikkelingen : De toenemende complexiteit op het gebied van demografie, digitalisering, techniek en klimaat heeft tot gevolg dat er een nieuw type rampen zijn. Hoewel de oorzaak en het directe gevolg  niet direct altijd bekend zijn kunnen de effecten een ontwrichtende uitwerking hebben op de samenleving. Voorbeelden zijn de COVID 19 crisis, de boerenprotesten en de opvangcrisis. De VRD gaat verder inzetten op het paraat houden van onze brandweer in de toekomst. Het wordt steeds lastiger en duurder om brandweervrijwilligers te vinden en (langdurig) te binden. Er wordt gekeken op welke wijze de brandweer in de toekomst in Drenthe kan worden georganiseerd.

Doel : binnen het programma Zorg en Welzijn valt GGD Drenthe onder de Openbare gezondheidszorg. De GGD is voor de 12 Drentse gemeenten de uitvoeringsorganisatie voor de publieke gezondheid. Zij voert de taken uit zoals vastgelegd in de Wet Publieke Gezondheid (WPG). Daarnaast adviseert en ondersteunt zij gemeenten bij het maken en uitvoeren van het lokale gezondheidsbeleid. Dit alles wordt bekostigd door een jaarlijkse bijdrage van de deelnemers.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : de 12 Drentse gemeenten.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : een collegelid is lid van het algemeen bestuur.
Financieel belang : jaarlijkse bijdrage voor de uitvoering van het wettelijk vastgelegde basispakket, op basis van een vastgestelde begroting. Het totaal te financieren bedrag voor de basistaken en programma jeugd bedraagt voor 2023 € 1.288.000. Ten opzichte van 2022 gaat het totaal te financieren bedrag omhoog met € 112.000. Het tekort zal aangevraagd worden bij de perspectiefnota 2023. De stijging wordt veroorzaakt door de indexering van de loon- en prijscompensatie van 1,9%, uitbreiding van de inzet op 'publieke gezondheid', data gestuurd werken. Daarnaast gaat de GGD aan de slag met de implementatie van de omgevingswet en het versterken van het beleid 'sociale veiligheid'.
Eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar:

• 01-01-2023: € 3.194.000;
• 31-12-2023: € 2.216.000.

Vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar:

• 01-01-2023: € 2.250.000;
• 31-12-2023: € 6.750.000.

Begroot resultaat 2023: € 0.
Risico’s : niet van toepassing.
Ontwikkelingen: De nieuwe beleidsvoornemens in de begroting komen voort uit de ervaringen die de GGD heeft gekregen tijdens de COVID-19 pandemie. Duidelijk is geworden dat versterking en intensivering van de inzet op 'publieke gezondheid' dringend noodzakelijk is. Ook is de behoefte aan actuele, samenhangende en betrouwbare data sterk toegenomen. Daarom zal er een impuls gegeven worden aan datagestuurd werken. Verder zal de GGD zich gaan voorbereiden op de implementatie van de Omgevingswet en zal er ingezet worden op het versterken van het beleid op het gebied van de sociale veiligheid.

Doel : Het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten op het gebied van recreatie en toerisme.
Vestigingsplaats : Dwingeloo
Betrokken : alle 12 Drentse gemeenten en de gemeente Ooststellingwerf.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : een collegelid is lid van het algemeen dagelijks bestuur.
Financieel belang : jaarlijkse bijdrage op basis van de begroting. De gevraagde bijdrage van de gemeente Noordenveld is, conform de vastgestelde begroting 2023 van het Recreatieschap Drenthe, in totaal € 81.036  voor 2023 (exploitatiekosten € 65.729 plus een bijdrage vanuit het fonds recreatie en toerisme € 15.307), ten opzichte van € 78.000 in 2022. Deze bijdrage kan worden gedekt uit het reguliere begrotingsbudget.
Geraamd eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2023: € 1.168.432
• 31-12-2023: € 1.175.580

Geraamd vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2023: € 1.062.936
• 31-12-2023: € 1.045.658

Risico’s : niet van toepassing.
Ontwikkelingen : Het Recreatieschap Drenthe ziet als aandachtspunt voor de toekomst de post onderhoud omdat er een toename is van de toeristisch-recreatieve bewegwijzering.

Doel : aanleg, instandhouding, beheer en onderhoud van systemen voor de individuele behandeling van afvalwater.
Vestigingsplaats : niet van toepassing.
Betrokken : Noordenveld en waterschap Noorderzijlvest.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : niet van toepassing.
Financieel belang : de bijdrage wordt toegekend op basis van verleende diensten. De kosten hiervoor worden voldaan uit het GWRP.
Eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar : niet van toepassing.
Vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar : niet van toepassing.
Begroot resultaat 2022 : niet van toepassing.
Risico’s : niet van toepassing.
Ontwikkelingen : geen bijzonderheden.

Doel : de oprichting van een RUD vloeit voort uit de packagedeal tussen Kabinet, Het IPO, de VNG en de Unie van Waterschappen. Landelijk wordt de noodzaak voor de vorming van een RUD gevoeld om de kwaliteit van de uitvoering te vergroten en om de bestuurlijke versnippering over verschillende bestuursorganen tegen te gaan. Voor de totstandkoming van de RUD is in Drenthe gekozen voor het aangaan van een gemeenschappelijke regeling, omdat voor deze bij uitstek publieke taak de publieke rechtsvorm goede waarborgen biedt. Het takenpakket bestaat uit de milieutaken en omvat zowel de vergunningverlening, het toezicht, de handhaving alsmede milieu specialistisch advies. Met deze samenwerking tussen de bestuursorganen en bestuurslagen wordt kennis, kwaliteit en capaciteit gebundeld. Dat leidt tot een robuuste en toekomstbestendige organisatie, die zal leiden tot kostenbesparing voor de deelnemers.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : alle 12 Drentse gemeenten en de provincie Drenthe.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : een collegelid is lid van het Algemeen Bestuur ten tevens voorzitter van het Dagelijks Bestuur van de Regionale Uitvoeringsdienst Drenthe.
Financieel belang : jaarlijkse bijdrage voor de uitvoering van de milieutaken op basis van een vastgestelde begroting. De bijdrage van de gemeente Noordenveld is vastgesteld op € 722.000 en komt overeen met de begroting 2023 van de RUD.
Eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2023: € 37.000;
• 31-12-2023: € 188.000.

Vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2023: € 4.361.000;
• 31-12-2023: € 4.348.000.

Begroot resultaat 2023 : € 151.000.
Risico’s :

• Tegenvallende resultaten in de bedrijfsvoering van de RUD kunnen ertoe leiden dat de gemeentelijke eigen bijdrage incidenteel of structureel wordt verhoogd.
• Daarnaast kunnen diverse ontwikkelingen een grotere inzet vergen (vraaggerichte werkzaamheden waar we geen grip op hebben), zoals meer bouw- en sloopmeldingen (asbest), diverse klachten over bijvoorbeeld geuroverlast, laag frequent geluid, etc. Voor een aantal van deze factoren is er een zekere keuzevrijheid (bijv. de inzet al dan niet van BOA's of een luchtspecialist). Deze kosten kunnen als meerwerk worden opgevoerd.

Ontwikkelingen :

• Een aantal ontwikkelingen dat in 2023 gaat plaatsvinden heeft gevolgen voor de begroting. Van sommige ontwikkelingen is nog niet bekend hoe groot de financiële impact voor ons zal zijn (zoals de Omgevingswet).
• De extra inzet voor BOA-taken en Luchtadvies zijn structureel in de begroting opgenomen en deze wordt net als in 2021 en 2022 achteraf verrekend op basis van gerealiseerde inzet.
• Verder zijn er bepaalde taken die op ons afkomen waardoor de begroting uitdijt, zoals de indexering, herijking Drentse Maat (volgens het groeimodel t/m 2024), het verbeteren van het bodeminformatiesysteem (BIS) en het doorontwikkelen van de uniforme Uitvoerings - en Handhavingsstrategie.
• Budgetneutraal zijn vooralsnog taken die op ons afkomen op het gebied van bodem en externe veiligheid (door compensatie Gemeentefonds en Rijk).

Doel : Een optimaal, duurzaam, betaalbaar en toekomstbestendig vervoersysteem. Het is een samenwerking op het gebied van onder andere lokaal vervoer en vervoer speciaal toegespitst op doelgroepen, zoals het Wmo- en leerlingenvervoer. De samenwerking moet publiek vervoer in de toekomst betaalbaar houden, duurzamer maken en de service aan de reizigers verder verbeteren.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : Alle 22 gemeenten van Groningen en Drenthe en de provincies in de vorm van het OV-bureau Groningen Drenthe.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : Het bestuur van de Bedrijfsvoeringsorganisatie bestaat uit een afvaardiging van de collegeleden van de deelnemers, te weten één vertegenwoordiger per deelnemer per regio (er zijn zeven regio’s) en een vertegenwoordiger van het OV-bureau. De verantwoordelijk wethouder van Noordenveld, Kirsten Ipema, vertegenwoordigt het perceel Noord/Midden-Drenthe in het bestuur. Aan het bestuur komen alle bevoegdheden toe die aan de Regeling zijn opgedragen.
Financieel belang : In de besluitvorming begin 2016 hebben colleges en het bestuur van het OV-bureau aangegeven in totaal voor de contractperiode een jaarlijks bedrag van maximaal € 800.000 op te brengen. De afgelopen jaren zijn er extra uitgaven geweest voor aanvullende opdrachten die niet in de begroting waren opgenomen. Per deelnemer is een jaarlijkse bijdrage hiervoor vastgesteld, waarbij de gemeenten een onderlinge verdeelsleutel hanteren op basis van het gemeentefonds 2015 voor de Wmo. Volgens deze verdeelsleutel is de bijdrage van de gemeente Noordenveld in 2023 € 22.000, exclusief BTW. De deelnemersbijdrage en de vervoerskosten worden betaald vanuit het Wmo-budget.
Eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2023: € 140.000;
• 31-12-2023: € 60.000.

Vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar :

• 01-01-2023: € 0;
• 31-12-2023: € 0.

Begroot resultaat 2023 : € 2.000.
Risico’s : Tegenvallende resultaten in de bedrijfsvoering van Publiek Vervoer kunnen ertoe leiden dat de gemeentelijke eigen bijdrage incidenteel of structureel wordt verhoogd. De GR Publiek Vervoer Groningen Drenthe legt in haar kaderbrieven de nadruk op doorontwikkeling van het vervoerssysteem. De basis van (verdere) doorontwikkeling is echter dat de daadwerkelijke uitvoering van het vervoer op orde is.
Ontwikkelingen : Risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie:

• De kosten voor een volledige bedrijfsvoering ondersteuning zijn niet in de begroting opgenomen. Binnen de bedrijfsvoering zijn nog niet alle punten afgedekt. Dit maakt dat de organisatie afhankelijk is van de beschikbare capaciteit en kennis van de deelnemers.
• De kleine omvang van de organisatie en het feit dat er maar één persoon per functiesoort aanwezig is, zorgt ervoor dat er geen vervanging onderling is bij ziekte/afwezigheid. Alle vervanging zal ingehuurd moeten worden waar hogere kosten aan verbonden zijn. Daarnaast ligt een groot deel van de kennis en kunde bij extern personeel. De organisatie is hierdoor afhankelijk van inhuurkrachten.
• De contracten met de vervoerders hadden een doorlooptijd van vier jaar en zijn eind 2022 afgelopen. In 2021 is besloten om gebruik te maken van de mogelijkheid voor verlenging van twee jaar. In 2023 moet besloten worden om na 2024 wederom te verlengen of een nieuwe aanbesteding op te starten. De kosten voor eventuele aanbesteding is niet in de begroting 2023 opgenomen.

Doel : De NMD-samenwerking heeft als belangrijkste doel de inkoop van ondersteuning die voortvloeien uit de Jeugdwet en de Wet maatschappelijke opvang (Wmo) gezamenlijk uit te voeren. Ook de daaruit voortvloeiende (voorbereidende) werkzaamheden als beleidsvorming, contractmanagement, kwaliteitsmanagement en handhaving vormen onderdeel van de samenwerking.
Vestigingsplaats : Assen
Betrokken : gemeente Aa en Hunze, Assen, Midden-Drenthe, Noordenveld en Tynaarlo.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : Het bestuur bestaat uit portefeuillehouders van de vijf deelnemende gemeenten die de Jeugdwet en/of Wmo in portefeuille hebben. Hieruit volgt dat de gemeente vertegenwoordigd kan worden door twee bestuurders.
Financieel belang : jaarlijkse bijdrage voor het samen inkopen van ondersteuning en/of behandeling vanuit de Jeugdwet en de Wmo op basis van een vastgestelde begroting. De bijdrage van de gemeente Noordenveld voor 2023 is vastgesteld op € 290.000. De bijdrage komt ten laste van het sociaal domein.
Eigen vermogen begin en eind begrotingsjaar:

• 01-01-2023: € 0;
• 31-12-2023: € 0.

Vreemd vermogen begin en eind begrotingsjaar:

• 01-01-2023: € 0;
• 31-12-2023: € 0.

Begroot resultaat 2023 : € 0.
Risico’s : Tegenvallende resultaten in de bedrijfsvoering kunnen ertoe leiden dat de gemeentelijke eigen bijdrage incidenteel of structureel wordt verhoogd.
Ontwikkelingen : De professionalisering van de NMD-samenwerking is nog in volle gang. Afspraken over de uitvoeringskosten zijn gemaakt voor een periode van drie jaar. In 2023 zal er een evaluatie plaatsvinden.   

Doel : netwerkbeheer.
Vestigingsplaats : Den Bosch.
Betrokken : provincies en gemeenten bezitten de aandelen.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : niet van toepassing.
Financieel belang : De gemeente bezit 0,0469% van de aandelen. Aangezien we nog niet over de begrote cijfers van 2023 beschikken, tonen we hieronder de financiële gegevens van Enexis voor 2022:
Eigen vermogen eind 2021 en halverwege 2022 :

• 31-12-2021: € 4.241 miljoen;
• 30-06-2022: € 4.231 miljoen.

Vreemd vermogen eind 2021 en halverwege 2022 :

• 31-12-2021: € 5.154 miljoen;
• 30-06-2022: € 5.234 miljoen.

Resultaat na belasting eind 2021 en halverwege 2022:

• 31-12-2021: € 199 miljoen;
• 30-06-2022: € 89 miljoen.

Risico’s : Enexis is financieel gezond. Met betrekking tot eventuele risico's kan het volgende worden vermeld:

• De lange termijn credit ratings van Standard & Poor’s (A+ with negative outlook) en van Moody’s (Aa3 with stable outlook) zijn in het eerste halfjaar van 2022 ongewijzigd. De korte termijn credit ratings van Enexis Holding N.V. zijn per ultimo juni 2022 eveneens ongewijzigd ten opzichte van eind 2021: P-1 (Moody’s) en A-1 (Standard & Poor’s). Enexis heeft de doelstelling van handhaving van minimaal een A credit rating en een financieel gezonde kapitaalstructuur.
• De aandeelhouders lopen het risico (een deel van) de boekwaarde te moeten afwaarderen. Het risico voor de aandeelhouders is gering omdat Enexis opereert in een gereguleerde (energie)markt, onder toezicht van de Energiekamer. Een aanvullend risico is het achterblijven van de geraamde dividendinkomsten. Het risico is echter gemitigeerd middels een overeengekomen streefwaarde voor het jaarlijkse dividend.

Ontwikkelingen :

• Enexis NV is in 2009 op grond van de Splitsingswet losgekoppeld van voormalig moederbedrijf Essent NV. Dat betekent ook dat Enexis NV separaat gefinancierd moest worden. Dit heeft, in overleg met en met toestemming van de aandeelhouders (waaronder de gemeente Noordenveld) en het ministerie van BZK plaatsgevonden in de vorm van een viertal geldleningen met een looptijd van drie tot tien jaar en een rente van gemiddeld 4,65%. Bij de verkoop van de aandelen Essent in 2009 hebben de verkopende aandeelhouders een belang gehouden in een aantal speciale vennootschappen, opgericht ter bewaking en registratie van hun rechten en verplichtingen uit hoofde van de verkoop van de aandelen Essent NV. Naast bovenvermelde Enexis NV zijn dat:
  • Vordering op Enexis BV (kapitaalverstrekking en lening);
  • Verkoop Vennootschap BV;
  • CBL Vennootschap BV;
  • CSV Amsterdam BV;
  • Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV (lening).
• De energietransitie leidt voor Enexis tot een grote investeringsopgave en kapitaalbehoefte, die op lange termijn waarschijnlijk niet door de huidige aandeelhouders kan worden ingevuld. Enexis en haar aandeelhouders zijn in gesprek over de ontwikkelingen en mogelijke maatregelen om te zorgen dat Enexis een financieel solide basis behoudt. Ook het Rijk heeft voert overleg met de regionale netbeheerders en hun aandeelhouders over een eventuele participatie door het Rijk. Op basis van de huidige inzichten is de prognose dat Enexis voor de middellange termijn (huidige reguleringsperiode, tot 2027) aan de vastgesteld ratio's blijft voldoen.

Doel : gewaarborgde levering van water.
Vestigingsplaats : Assen.
Betrokken : provincie Drenthe en 11 Drentse gemeenten.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : stemrecht in de algemene aandeelhoudersvergadering.
Financieel belang : de gemeente Noordenveld bezit 72 van de 1.946 aandelen (3,7%).
Eigen vermogen eind 2020 en 2021 :

• 31-12-2020: € 51,7 miljoen;
• 31-12-2021: € 54,2 miljoen.

Vreemd vermogen eind 2020 en 2021 :

• 31-12-2020: € 129,0 miljoen;
• 31-12-2021: € 136,4 miljoen.

Resultaat 2021 : € 9,9 miljoen.
Er is van de WMD geen begroting 2023 ontvangen. Derhalve volstaan wij met het vermelden van de cijfers uit de laatst goedgekeurde jaarrekening (2021).
Risico’s : niet van toepassing.
Ontwikkelingen : de jaarrekening 2021 is op 17 juni 2022 vastgesteld.

Doel : behartiging van de bancaire zaken van onder meer de Nederlandse gemeenten.
Vestigingsplaats : Den Haag.
Bestuurlijk belang of bevoegdheid : stemrecht in de algemene aandeelhoudersvergadering.
Betrokken : Nederlandse staat, provincies en gemeenten.
Financieel belang : de gemeente Noordenveld bezit 0,05% (30.771) van de aandelen.
Eigen vermogen eind 2020 en 2021 :

• 31-12-2020: € 4.364 miljoen;
• 31-12-2021: € 4.329 miljoen.

Vreemd vermogen eind 2020 en 2021 :

• 31-12-2020: € 85.981 miljoen;
• 31-12-2021: € 87.111 miljoen.

Resultaat 2021 : € 236 miljoen.
Er is van de BNG geen begroting 2023 ontvangen. Derhalve volstaan wij met het vermelden van de cijfers uit de laatst goedgekeurde jaarrekening (2021).
Risico’s : niet van toepassing.
Ontwikkelingen : BNG Bank behaalde in 2021 een rendement op eigen vermogen van 5,5%, hoger dan het rendement op eigen vermogen van 2020 (5,2%) en 1,8% hoger dan de doelstelling (3,7%). Het renteresultaat voor 2022 wordt lager ingeschat dan het renteresultaat uit 2021 en zal onder druk blijven staan door de lagere renteomgeving. De hoogte van de nettowinst is met onzekerheden omgeven omdat de bank geen voorspelling kan doen over de ontwikkeling van de ongerealiseerde marktwaardeveranderingen. Een betrouwbare schatting van de nettowinst voor 2022 kan de bank
daarom niet maken.